Σκωτία: Οι συνέπειες του δημοψηφίσματος και οι προκλήσεις του Ντ. Κάμερον

Η Σκωτία έκανε το πρώτο βήμα προς την αυτονομία πριν από 15 χρόνια.
Το σκωτσέζικο κοινοβούλιο συνεδρίασε για πρώτη φορά, μετά από 300 σχεδόν χρόνια, στις 4 Ιουλίου του 1999 και η βασίλισσα Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν εκεί για να το τιμήσει:

«Αυτή είναι μία ιστορική μέρα για την Σκωτία» διακήρυξε, υποσχόμενη ταυτόχρονα εξουσίες που θα υπηρετούν το συμφέρον του σκωτσέζικου λαού.

Μετά το «όχι» στην ανεξαρτησία, ο Ντέιβιντ Κάμερον επανέλαβε, στην ομιλία του, τις υποσχέσεις για μεγαλύτερη αυτονομία στη φορολογία, τις δαπάνες και την κοινωνική πολιτική.

Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει υπερψήφιση του σχετικού νόμου τον Ιανουάριο του 2015.

Η Σκωτία είχε κερδίσει, το 2012, παραχωρήσεις από τη βρετανική κυβέρνηση στη φορολογική πολιτική: να μπορεί να «χαμηλώνει» μερικώς τη φορολογία εισοδήματος και να εισπράττει σειρά τοπικών εισφορών. Ωστόσο, δεν είχε καταφέρει να πάρει το μεγάλο έπαθλο: την εταιρική φορολογία.

Οι μέχρι τώρα εξουσίες του σκωτσέζικου κοινοβουλίου περιορίζονται στην τοπική αυτοδιοίκηση, το σύστημα υγείας, την εκπαίδευση, την αγροτική και περιβαλλοντική πολιτική. Επίσης έχει αυξημένες αρμοδιότητες σε μεταφορές και τουρισμό.

Αντίθετα, αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής, άμυνας, νομοθεσία για την απασχόληση και την κοινωνική ασφάλιση, παραμένουν στην απόλυτη δικαιοδοσία του Γουέστμινστερ, όπως επίσης το εμπόριο και την ενέργεια.

Παρότι ο Ντέιβιντ Κάμερον διαβεβαιώνει ότι υπάρχει πολιτική βούληση για τις επιπλέον ελευθερίες, ο δρόμος μέχρι τον Ιανουάριο αναμένεται μακρύς και δύσκολος.

Επίσης, πλέον δεν είναι μόνο η Σκωτία: Αγγλία, Ουαλία και Βόρεια Ιρλανδία περιμένουν, μέσα στον ασκό του Αιόλου.

Για τις συνέπειες του δημοψηφίσματος, μίλησε στο Euronews ο υπεύθυνος του γραφείου διεθνών σχέσεων του Γαλλικού Ινστιτούτου στις Βρυξέλλες Βιβιέν Περτουζό.

Euronews:
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον έδωσε υποσχέσεις, είπε ότι έχει ακούσει τις αξιώσεις των αυτονομιστών. Συγκεκριμένα τι πρέπει να περιμένουμε;

Β.Περτουζό:
Πρέπει να περιμένουμε δύο βασικά πράγματα, το πρώτο απευθύνεται στους Σκοτσέζους, δηλαδή θα τους δώσει περισσότερη εξουσία και περισσότερες δυνατότητες.

Euronews:
Όχι μόνο στους Σκοτσέζους..

Β.Περτουζό:
Προφανώς δεν θα συμβεί μόνο για τους Σκοτσέζους. Για τους Σκοτσέζους θα υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες σε θέματα εκπαίδευσης, εισαγωγών, φορολογικού συστήματος, αλλά είναι αλήθεια ότι από την άλλη πλευρά ο Ντέιβιντ Κάμερον θα διαχειριστεί αυτό που αποκαλούμε αγγλικό ζήτημα, δηλαδή μέσα στο Ηνωμένο Βασίλειο τελικά παραδόξως οι λιγότερο εκπροσωπημένοι είναι οι Άγγλοι, δεν έχουν το Κοινοβούλιό τους σε αντίθεση με τους Ουαλούς, τους Βορειοϊρλανδούς ή τους Σκοτσέζους. Είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες οι Άγγλοι να αποκτήσουν το δικό τους Κοινοβούλιο, αλλά ο Ντέιβιντ Κάμερον θα βρει έναν τρόπο για να εξασφαλίσει ότι οι Άγγλοι μπορούν να ψηφίσουν αυτό που τους απασχολεί σε προτεραιότητα.

Euronews:
Αλλά αυτό το δημοψήφισμα δεν έχει δείξει ότι η ΕΕ δεν είναι προετοιμασμένη σε περίπτωση απόσχισης;

Β.Περτουζό:
Είναι σίγουρο ότι συνειδητοποιήσαμε ότι η Ευρώπη δεν ήταν προετοιμασμένη. Σε ένα βαθμό μπορούμε να συγκρίνουμε αυτό με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας και της πιθανότητας για ένα κράτος μέλος να βγει από την ΕΕ, κάτι που δεν υπήρχε πριν. Και σε ένα βαθμό εάν υπάρξει νέα συνθήκη μπορεί να συζητηθεί το ενδεχόμενο επιστροφής μίας χώρας στην ΕΕ μετά από απόσχιση. Για μία ακόμα φορά, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι λίγα κράτη θα ήθελαν οικειοθελώς να γράψουν ξεκάθαρα τους κανόνες για να μπορεί μία περιοχή να αυτονομηθεί και στη συνέχεια να επιστρέψει στην ΕΕ.

Euronews:
Μπορεί αυτό το δημοψήφισμα, να δημιουργήσει προσδοκίες και σε άλλα εθνικιστικά κινήματα;

Β.Περτουζό:
Ναι, προφανώς έδωσε φτερά σε συγκεκριμένα αυτονομιστικά κινήματα. Αυτό εδώ λέει ότι πρέπει να διαχωρίσουμε δύο τύπους αυτονομιστών: αυτούς που υπήρχαν ήδη με αισθητή παρουσία όπως οι Καταλανοί ή οι Φλαμανδοί. Στη συνέχεια, έχουμε τους πιο μικρούς, κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη αλλά αυτοί είναι εξαιρετικά λίγοι και αγωνίστηκαν για να μπουν στο σκοτσέζικο κίνημα.

Euronews:
Η Καταλονία, η Φλάνδρα, είναι πραγματικότητες στην Ευρώπη. Υπάρχουν αυτονομιστικά κινήματα σε όλη την ΕΕ. Υπάρχει ένα πολιτικό μάθημα που μπορούμε να διδαχθούμε από αυτό το δημοψήφισμα;

Β.Περτουζό:
Πιστεύω ότι υπάρχουν περισσότερα από ένα. Το πρώτο είναι ότι τελικά η περιφερειακή της πολιτική λειτουργεί καλά εξαιτίας της δυνατότητας που δίνεται στις περιφέρειες να έχουν τη δική τους πολιτική δυναμική. Υπάρχουν συγκεκριμένες περιοχές- και το εθνικό πλαίσιο παίζει- που μπορούν να επωφεληθούν με μία συγκεκριμένη στήριξη από την ΕΕ, με οικονομική βοήθεια για παράδειγμα, και μπορούν να πουν “γιατί όχι εμείς;” Το άλλο μάθημα, αφορά περισσότερο τα διαφορετικά κράτη μέλη, δηλαδή υπάρχουν πράγματα που μπορούν να εξελιχθούν, οι ταυτότητες δεν είναι συγκεκριμένες, και εάν μία ταυτότητα αυστηρά ευρωπαϊκή είναι ακόμα δύσκολο να αναδυθεί σήμερα, οι τοπικές περιφερειακές ταυτότητες υπάρχουν και σε ευρωπαϊκό και σε